bir üçlü axel atar mısın?

artistik buz pateninin ülkemizdeki yeri malum. son haftalarda buzda dans isimli yarışmayla bu spora bir miktar ilgi çekilmiş olsa da, buz pateninin asıl izlendiği zamanların tek kanallı dönemde kaldığını biliyoruz. gönül ister ki yeniden ilgi canlansın, gazetelerin spor sayfalarında hiç olmazsa avrupa ve dünya şampiyonaları haberlerine yer verilsin, ülkemiz adına yarışan birkaç tane sporcu kendi ülkelerinde çalışabilsin, yenileri yetişebilsin.

ocak ayının son haftasında varşova’da avrupa şampiyonası yapıldı. türkiye’ye bu sporda aldığı en iyi dereceyi, bayanlardaki 10.luğu ile tuğba karademir kazandırdı. 4 kıta şampiyonası, 5 – 11 şubat arasında colorado springs’te yapıldı. dünya şampiyonası ise 19 – 25 mart tarihlerinde tokyo’da gerçekleştirilecek. belki izlemek isteyen olur diye, kısaca: sıçrayışlar, dönüşler, çiftler ile buz dansının farkı…

axel: ileri doğru sıçrayarak yapılan tek atlama ve atlamaların en zoru, zira havada yarım tur daha fazla dönmeyi gerektiriyor. bu nedenle ikili axel yapıldığı zaman havada üç kez dönüldüğünü görürürüz. erkekler genellikle üçlü axel yaparken kadınlarda bunu başaran çok az sporcu vardır. japon midori ito, bir yarışmada üçlü axel atabilen ilk kadın sporcudur.

axel dışında lutz, salchow, flip, rittberger, toeloop sıçrayışları da vardır ve en kolayı olarak toeloop kabul edilir. her birini uzun uzun tarif etmek yerine, hareketli olarak şuradan izleyebileceğinizi belirteyim. ayrıca eklemek gerekir ki, sıçrayışları tek başlarına yapmak yerine, peşpeşe sıralayarak yapmak patencilerin yüksek puan almak için tercih ettikleri bir yöntemdir.

buz patenindeki sıçrayış ve dönüşlerin isimleri, kendilerini ilk kez icra eden sporcuların soyadlarıdır. örneğin biellmann dönüşü, geçtiğimiz haftalarda buzda dans yarışmasına konuk olarak katılan denise biellmann’ın icadıdır. arka ayaklardan birinin geride başın üzerine kaldırılarak yapılan bu dönüşü kadın patenciler yapar. biellmann dönüşünü gerçekleştirebilen tek erkek sporcu, günümüzün paten efsanesi rus evgeni plushenko’dur.
ayakta, çömelerek ve bedeni buza paralel tutarak yapılan çeşitli dönüşlerin hangileri olduğu buradan görülebilir.

artistik patinaj şampiyonaları, erkekler, bayanlar, çiftler ve buz dansı kategorilerinde gerçekleştirilir. burada genellikle karıştırılan nokta, çiftler ve buz dansı arasındaki farktır. çiftler, teklerdeki gibi katı kuralları, belirli sıçrama ve dönüşleri olan bir kategoridir. buz dansı da yine çift halinde yapılmakla birlikte, artistik dans yönü daha ağır basan bir daldır. son yıllarda puanlama sisteminde yapılan değişikliklerle birlikte, buz dansında da uyulması gereken kurallar daha netleşmiş ve hatta yaratıcılığın kısıtlandığı gerekçesiyle büyük bir kesimin tepkisini çekmiştir.

şampiyonalar, buz dansının dışında kalan üç kategoride, kısa ve serbest program olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilir. ortalama düşünürsek kısa program 2.30, serbest program ise 4.30 dakika sürer ve sonuca yine ortalama olarak %30 ve %70 oranında etki ederler. buz dansında ise üç aşama vardır: zorunlu dans, orijinal dans ve serbest dans. zorunlu ve orijinal danslar, uluslararası buz pateni organizasyonu isu’nun belirlediği dans ritmleri çerçevesinde gerçekleştirilirken, final sonucunun yarısını belirleyen serbest dansta sporcular kendi seçimlerinde serbesttir.