Patates Yetiştirme Tekniği

Bildiğiniz üzere patates en besleyici ve sağlıklı besinlerden biridir. Bu dosyada küçük bir alanda nasıl çok miktarda patates yetiştirebiliriz onu inceleyeceğiz.

Bu özel tekniğimize geçmeden önce patates yetiştirmekle ilgili temel bilgileri öğrenmekte fayda var.

• Patates bitkisinin dikimi için toprağın 8-10 derece sıcaklıkta olması gerekir. Bu sıcaklık bölgelere göre değiştiğinden, patates Türkiye’nin değişik yerlerinde Şubat ayının başından itibaren dikilmeye başlanır. Bazı bölgelerimizde bu süre Mayıs ayına kadar devam eder. Bölgenizdeki patates ekiminin zamanını İl Tarım Müdürlüklerine sorarak öğrenebilirsiniz veya hava durumlarını takip ederek kişisel kararınızı verebilirsiniz. Patates verimliliği farklı da olsa ülkemizin hemen hemen her yerinde yetişebilir.

• Patates, fazla bakım isteyen bir bitkidir. Bu yüzden belirli aralıklarla patateslerimizin çevresinde çıkan yabancı otları tırmık veya elimiz ile temizlemeliyiz.

• Patates bitkilerinde su ihtiyacı alt yapraklardaki solma ve sararmayla kendini belli eder.

• Tohum olarak kullanacağınız patatesleri büyük patateslerden seçmeye özen gösteriniz. Ayrıca kestiğiniz her parçada en az iki adet göz bulunmasına dikkat edin.
• Kestiğiniz patateslerin açıkta kalan kısımlarını una bulayarak, bakterilerden gelen etkileri azaltmış olursunuz.

• Yetiştirme dönemi boyunca birkaç defa standart çiftlik gübresi kullanmanız üründen alacağınız verimi artıracaktır. 0,40 m2’lik bir alanı bir kere gübrelemek için yaklaşık 1kg gübre yeterlidir.

• Düzenli sulamayı ihmal etmeyiniz böylece bitkilerinizin toprağı, belirli bir nem seviyesinde tutulmuş olur.

• Patatesleri uzun yıllar boyu aynı alana dikmeyiniz veya bu sistemimiz için sürekli aynı toprağı kullanmayınız. Aksi takdirde hem veriminiz düşecek hem de patatesiniz değişik hastalıklara maruz kalabilecektir.

Şimdi özel tekniğimize geçelim,
Tekniğimiz tamamen patates bitkisinin büyüme ve gelişimi üzerine kurulmuştur.

Bu teknikte patatesler özel olarak yapılmış dikey bir kutu içinde yetiştiriliyor. Kutunun içerisinde patates bitkisi dikey olarak büyüdükçe kutunun boyu da artırılıyor ve patateslerin gelişmesi için dikey ve uzun bir ortam oluşturuluyor.

Bu teknik kurallarına uygun olarak yapıldığı ve iklim, toprak, tohum koşulları elverdiği sürece 0,40 m2 yerden 50 kg’a kadar ürün elde etmek mümkündür. Fakat bu verime ulaşmak için ilgi ve sıkı bir takip gereklidir.

Normal patates yetiştirme yönteminde patates tohumları tarlada belirli bir derinliğe gömülür. Daha sonra bitki belirli bir boya ulaştığında bitkinin toprak üstünde kalan kısmının bir kısmı toprak ile kapatılır. Daha sonra patateslerin yetişme vakti geldiğinde toprak kaldırılır ve patatesler toplanır.
Çoğu insan patates ekildiğinde, yeni oluşan patateslerin tohum olarak dikilen patateslerin altında yetiştiğini düşünür. Aslında patatesler tohum ve bitki arasında yetişirler.

Bu özel teknikte de bu durumdan faydalanacağız.
Tekniğimizde alandan kazanmak için temel mantık olarak bir kutu inşa edeceğiz ve patates bitkisini içerisinde yetiştireceğiz. Bitki kutu içerisinde büyüdükçe biz de kutunun yüksekliğini artıracağız, ortaya çıkan boşlukları da toprak ile dolduracağız.
Malzemeler
• 6 adet 5 cm kalınlığında 15cm eninde 2,5 m uzunluğunda kalas
• 1 adet 5 cm kalınlığında 5 cm genişliğinde 3,6 m uzunluğunda tahta çubuk
• 96 adet 2,5 inç’lik (6,35 cm) uzunluğunda ağaç vidası
• 1 Adet Matkap

Tahta olarak ucuz olması açısından çam, sedir kullanabilirsiniz. Kaliteli ağaç kullanmanız kutunun dayanıklılığını artırır.

1. 5 cm kalınlık 5 cm uzunluğundaki tahta çubuğumuzu 90cm’lik 4 adet çubuk halinde keselim ve bu çubukları ilk şekilde görüldüğü üzere kare oluşturacak şekilde toprağa dikelim.

2. 5 cm kalınlık 15cm eninde olan kalaslarımızı da, 12 adet 53 cm uzunluğunda 12 adet 60 cm uzunluğunda olacak şekilde parçalara ayıralım.

3. Bu parçalar üzerindeki vida yerlerini önceden hazırlayalım. Bu işlem için matkap kullanabilirsiniz.

4. Daha sonra ilk parçaları çubuklara ilk şekilde görüldüğü üzere vidalayalım.

5. Daha sonra ikiye böldüğümüz tohumluk patatesleri zeminden 10cm derinliğe koyalım ve tahtaların yükseklik hizasına kadar üzerlerini toprak ile kapatalım. Bu süreçten sonra bitkinin yetişmesini bekleyelim.

6. Bitkinin toprak üstünde kalan boyu yaklaşık 30 cm olduğu zaman tekrar bir kat daha tahta monte edelim ve bitkinin 1/3 yüksekliğine kadar tekrar toprak dolduralım. Bu işleme kutunun yüksekliği tamamlanıncaya kadar periyodik olarak devam ederlim.

7. Kutu tam olarak bittikten bir süre sonra ilk hasadımızı alabiliriz. Bunun için en alttaki tahta parçalarının vidalarını çıkartalım. Patateslerimiz bizi orada bekliyor olacaktır. Patatesleri çıkardıktan sonra toprağı tekrar eski yerine koyalım ve tahtayı tekrar vidalayalım. Sonraki seferde (bir süre daha geçtikten sonra) bir üst kattaki tahtayı çıkartalım ve aynı işlemi tekrarlayalım. Bu şekilde kutu tamamen bitene kadar devam edebiliriz.

Notlar:

• İklim ve ortam şartları müsait olduğu takdirde hasat mevsimi sonunda kutudan toplamda 50kg civarı patates elde etmiş olabilirsiniz.

• Kutu içerisindeki patatesler, toprak içerisinde olanlara göre daha hızlı su kaybedeceklerinden dolayı normalden daha sık sulanmaları gerekmektedir. Bu patateslerinizin düzgün gelişmesi için en önemli noktalardan biridir.

• Suyu tek seferde çok fazla vermek yerine bu süreci daha sık ve az miktarlarda vermek daha kaliteli patatesler yetiştirmenizi sağlayacaktır.

• Don mevsimi gelene kadar dikey patates kutunuzdan ürün almaya devam edebilirsiniz.

• Bu kutu için kullanacağınız tahta, cinsine göre pahalıya mal olabilir. Fakat kaliteli tahtadan yapılmış kutuları birkaç yıl boyunca bozulmadan kullanabilirsiniz. Buna rağmen kalitesiz tahtadan yapılan kutular kısa süre içerisinde hava şartlarından dolayı çürümeye ve bozulmaya başlayacaktır.

• Burada anlattığımız tahta sistemi yerine patatesleriniz sert kutular içerisinde veya eski otomobil lastiklerini üst üste koyarak yetiştirebilirsiniz. Fakat bu durumda, alt kısımlardaki patatesleriniz yetişmiş olsa bile onları çıkarmak için sezon sonunu beklemeniz gerekir. Kutu sisteminde olduğu gibi alt kısımları açarak patatesleri erkenden çıkartamazsınız.